Houvast
- Michelle van der Zee

- 11 nov
- 4 minuten om te lezen
Houvast — terug in je lichaam, terug in jezelf
Houvast begint niet buiten ons, maar binnenin — in onze botten, in onze adem, in de zachte stevigheid die ons lichaam altijd draagt.
Soms lijken we de grond onder onze voeten kwijt te raken. Letterlijk en figuurlijk. Onze voeten voelen nauwelijks contact met de aarde, de rug raakt uit beeld in de leuning van een stoel, de achterkant van ons lichaam voelt leeg of afwezig. We zijn naar voren gericht, ogen alert, klaar om te zien wat er buiten ons gebeurt. We kijken uit, maar niet naar binnen. In zo’n toestand verliezen we het contact met onze eigen bedding, onze eigen stevigheid. We zijn op zoek naar houvast — maar waar vinden we dat, als de bodem onder ons even lijkt verdwenen?
Houvast in het lichaam
Ons lichaam is onze eerste en meest directe bron van houvast. Onze botten bijvoorbeeld: stevig, dragend, onwankelbaar als we er werkelijk mee verbinden. Ze vormen de structuur waarop alles rust: wervelkolom, bekken, schouders, borstbeen, handen en voeten. Door bewust te voelen hoe ze ons dragen, hoe ze ons van binnenuit stabiliteit geven, kunnen we opnieuw contact maken met een fundament dat altijd aanwezig is.
Tegelijkertijd gebruiken we andere segmenten van ons lichaam vaak als overlevings-houvast. Kaken, schouders, middenrif, bekken, oogspieren — dit zijn plekken waar energie wordt vastgezet om te kunnen omgaan met overweldigende gevoelens of een gevoel van gevaar.
Deze interne houvast is een manier waarop het lichaam ons helpt te overleven, maar het kan ook verstrakken en ons contact met zachte, bewuste stevigheid beperken. Het herkennen van deze patronen is een eerste stap om ons lichaam weer vrij te laten voelen.
Door aandacht te brengen naar zowel onze botten als deze overlevings-segmenten, ontstaat een subtiele innerlijke beweging: het verschil voelen tussen spanning en ontspanning, tussen fixatie en draagkracht. Ons lichaam biedt ons altijd een ingang om te landen, te steunen en te kalmeren — als we het maar durven te voelen.
Houvast in structuur en ritme
Houvast is niet alleen iets van binnen; het manifesteert zich ook in de wereld om ons heen. Structuur, ritme en voorspelbaarheid helpen het zenuwstelsel tot rust te komen en onze aanwezigheid in het lichaam te verdiepen.
Denk aan:
Dag- en nachtritme: regelmaat in slaap, eten, bewegen en rust.
Werkstructuur: duidelijke taken, afspraken, rollen en verantwoordelijkheden.
Rituelen en routines: dagelijkse of wekelijkse gewoontes die voorspelbaarheid en veiligheid creëren.
Formele en informele contracten: afspraken met anderen over hoe we dingen doen, wie welke rol of taak heeft, en psychologische contracten die wederkerigheid en vertrouwen ondersteunen.
Deze externe structuren vormen een verlengstuk van onze interne houvast. Ze geven een kader waarin we kunnen landen, energie kunnen organiseren en veiligheid kunnen ervaren. Samen met ons lichaam creëren ze een levende bedding, een plek van stabiliteit en vertrouwen, waarin we onszelf kunnen dragen.
Houvast en de zintuigen
Onze zintuigen zijn een directe ingang tot houvast. Ogen, oren, aanraking en proprioceptie (het gevoel van waar je lichaam zich bevindt in de ruimte) verbinden ons met het nu. Vaak kijken we alleen vooruit, scherp en gefocust. Houvast vraagt dat we leren “achter onze ogen” te kijken: wijd kijken, als een brede aandacht, een wide mind die ons verbindt met lichaam en omgeving, zonder constant te hoeven scannen op gevaar. De achterkant van het lichaam — rug, schouders, bekken — nodigt uit tot leunen, dragen, rusten. Voelen hoe de rug de leuning raakt, de voeten stevig op de grond, het bekken gewicht draagt. Dit zijn tastbare manieren om jezelf te ondersteunen en ons lichaam als een veilige basis te ervaren.
Houvast en Ayurveda
Ook vanuit een ayurvedisch perspectief zien we dat houvast samenhangt met stabiliteit in lichaam en geest. Wanneer Vata (onze energetische constitutie met lucht/ ether kwaliteit) uit balans is, ervaren mensen vaak onzekerheid, beweeglijkheid en fragmentatie. Warme, aardende voeding, zoals soepen, stoofpotten, gekookte granen en warme dranken, nodigt uit om in ons lichaam aanwezig te zijn. Eenvoudige middelen zoals wollen sokken, een warme sjaal of een muts op het hoofd helpen letterlijk en figuurlijk om het lichaam te omsluiten en te aarden.
Daarnaast ondersteunen ritme, regelmaat en routine de Kapha-kwaliteiten (onze energetische constitutie met water/ aarde kwaliteit): stabiliteit, zwaarte en structuur. Door je dag te organiseren, afspraken helder te maken, werk en rollen goed af te stemmen, en regelmatige rituelen in te bouwen, ontstaat een externe houvast die samenwerkt met de interne stevigheid van je lichaam.
Houvast vinden in jezelf
Houvast is een subtiele, levende combinatie van interne en externe steun. Het begint met contact maken met het lichaam: de botten die dragen, de segmenten die spanning vasthouden, de adem die ons centreert. Het wordt versterkt door structuur en ritme in het dagelijks leven: routines, afspraken, rollen, contracten — formeel en informeel — die voorspelbaarheid en veiligheid bieden. Door beide lagen te verbinden — de interne en de externe — ontstaat een diepere zekerheid. Niet star of vast, maar ademend en veerkrachtig.
Zelfs in een wereld vol beweging, onzekerheid en spanning is er een plek binnenin waar we kunnen leunen, een bodem waarop we kunnen staan, een rug waarop we kunnen rusten. Het is in die verbinding, met lichaam, zintuigen, adem, aandacht en structuur, dat houvast ontstaat. Een houvast die ons kalmeert, ons draagt en ons helpt volledig aanwezig te zijn in ons eigen leven.
Afronding
Neem de tijd om te voelen waar je lichaam je draagt, waar je energie vastzit en waar je kunt ontspannen. Ervaar hoe interne stevigheid en externe structuur elkaar versterken, en laat jezelf landen in de wetenschap dat je altijd een basis hebt — in je botten, in je adem, in je ritme, in jezelf. Houvast is niet iets wat je vindt, het is iets wat je bewust creëert, laag voor laag, binnenin en om je heen.
#lichaamsgerichtetherapie #narm #biodynamischepsychotherapie #houvast #controle #veiligheid #structuur #rituelen #routine #ritme #angst #stress #belichaming #ayurveda #burnout #overspannen #scheiding #ziekte #heling #innerlijkthuis





Opmerkingen